جوهر مجردجوهر مجرد یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم فلسفه بوده و به معنای جوهر بسیط مجرد در مقام ذات و فعل، یا در مقام ذات است. ۱ - اقسام جوهرجوهر به تقسیم اولی دو قسم دارد: ۱. جوهر مجرد (مفارق)؛ ۲. جوهر مادی (غیر مجرد). ۱.۱ - جوهر مفارق«جوهر مجرد»، جوهری است که ذاتش مجرد و غیر مادی است. این‌گونه جواهر که «جواهر مفارقه» نیز گفته می‌شوند، بسیط‌اند و جزء برای امر مرکبی واقع نمی‌شوند و بر دو گونه‌اند: ۱. جوهری که در عمل نیز مجرد است و متصرف در ماده نیست. این قسم را «عقل» گویند. ۲. جوهری که در عمل، مجرد نیست و در بدن مادی تصرف می‌کند. این قسم را «نفس» می‌گویند. [۲]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۵۹.
۱.۲ - جوهر مادیجوهر مادی، جوهری است که در ذات و عمل مجرد نباشد و به سه صورت می‌آید: ۱. هیولی (ماده)؛ جوهری است که محل و ماده جوهر دیگر باشد. ۲. صورت؛ جوهری است که حال در جوهر دیگر باشد. ۳. جسم؛ جوهری است که مرکب از حالّ و محل باشد. ۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد. • خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «جوهر مجرد»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۱۶. |